Davlatning boshqaruv shaklini tushuntiring? (Misollar yordamida)

Monarxiya - oliy hokimiyat yakka xokim - davlat boshligining kulda bodgan va bu hokimiyat
meros kilib beriladigan davlat boshqaruv shakli.
0‘zbekiston hududida tarixda mavjud bodgan monarxiya boshqaruviga misol kilib Temuriylar
davri davlatchiligini keltirish mumkin.
Monarxiya - yunoncha so‘z bodib, «yakka hokimlik» ma’nosini bildiradi. Buyuk sohibkiron
Amir Temur va temuriylar davri davlat boshqaruvi va
huquqning rivojlanishida yangi davr bodgan Amir Temur davlat boshqaruvi sohasida odmishda
mavjud bo‘lgan siyosiy boshqaruv tajribalaridan keng foydalana olgan.
Uning tarixdagi xizmati shundan iboratki, u davlatchilikning boshqaruvi tizimi, ichki va tashki
siyosatning tartib-qoidalari, huquqiy asoslarining yangi tarixi sharoitida takomillashtirildi. Davlat
boshqaruv tizimi islom qonun qoidalariga asoslangan. Qozi va sardlar shaxsan Amir Temurning
o‘ziga hisobot berib turgan. Temur qat’iy tartiblar va qonunlarni o‘z tuzuklarida ifodalagan.
- Monarx davlatni shaxsiylashtiradi, tashqi va ichki siyosatda davlat boshligi sifatida
maydonga chikadi;
- Monarx davlatni yakka o‘zi boshqaradi;
- Monarx hokimiyati mukaddas va iloxiy deb e’lon qilinadi;
- Monarx o‘z faoliyatida mustakildir;
- Hokimiyatni urnatish, qabul kilishning aloxida tartibi mavjud;
- Umrbod boshqaruv;
- Monarx o‘z boshqaruvining natijasi uchun yuridik jihatdan javobgar emas. Monarxiya
mutlaq va cheklangan (yoki parlamentar) shakllarda boTadi. Agar monarx o‘z davlatini
boshqarishda uning boshqaruvi boshqa biron-bir idora bilan cheklanmasa, bunday monarxiya
mutlaq monarxiya deyiladi.
Respublika Davlat boshqaruvining shunday shakliki, unda hokimiyat oliy idoralari maTum
muddatda saylanadi.
Respublika shaklida boshqaruvga ega boTgan davlatning asosiy belgilari quyidagilardan iborat:
- hokimiyat oliy idoralarini saylab kuyilishi;
- hokimiyat vakolatlarining taksimlanishi;
- hokimiyat oliy idoralarining o‘z karorlarining saylangan muddati davomida qabul kilishi;
- odil sudlovni amalga oshiruvchi idora boTgan sudlar obrusining ortishi;
- fuqarolarning davlat ishlarini boshqarishda ishtirok eta olishi.
Respublikalar prezidentlik respublikasi, parlamentar respublika aralash shakldagi respublika
turlariga bulinadi.
Prezidentlik respublikasida davlatni bevosita xalk saylaydigan va juda keng vakolatlariga ega
boTgan Prezident boshqaradi. U ijro hokimiyatini bevosita boshqaruvchisi xisoblanadi. Parlamentar
Respublikada davlat boshligi - saylanuvchi mansabdor shaxs bulib, asosan, parlament tomonidan
saylanadi.
Respublika shaklidagi yana bir kurinishi aralash boshqaruvidir. Bunday boshqaruvda Prezident
va parlamentar respublika elmentlari aralashib ketgan boTadi.
Davlat shakllari deyilganda, davlatning boshqaruv, huquqiy tuzilishi va siyosiy tartibi jihatidan
qanday shakllarga o‘ulinishi tushuniladi.
Boshqaruv shakli deganda, davlat hokimiyati, uning idorlarining Aholi bilan o‘zaro
munosabatlari. Aholining ushbu idoralariiing shakllanishida ishtirok etishi tushuniladi.
«Respublika» so‘zi yunoncha «umumiy ish» ma’nosini bildiradi.

Другие задачи с этого варианта

1 2

Книга: Davlati va huquqi asoslaridan imtixon savollariga javoblar 8 sinf
Билет/вопрос: №10

Абитуриентам

ЦТ, Беларусь

Сборники тестов, Узбекистан
DTM варианты
Онлайн ДТМ тестирование

Решебники

Физика
Математика

Онлайн тестирование

Английский язык
Русский язык
Математика
Биология
География
История

База знаний по предметам

Физика
Математика
Информатика
Литература
Английский язык
Русский язык
Химия
История
География
Биология

Все разделы