Rim respublikasi

Rim hukmdorlari muhim masalalarni muhokama qilish uchun Xalq majlisini chaqirganlar. Xalq majlisi urush e’lon qilar, sulh tuzar, qonunlarni tasdiqlar va bekor qilar, barcha muhim mansabdor shaxslarni tayinlar edi. Bu majlisning qarorini Senat tasdiqlagan, lotinchadan tarjima qilinganda «senat» so‘zi «oqsoqollar kengashi» degan ma’noni
anglatadi. Rimning tub aholisi patritsiylar, Rimga ko‘chib kelgan odamlar va ularning avlodlari plebeylar deb atalgan. Rim boshqaruvida faqat patritsiylar ishtirok eta olar edi. Mil. avv. VI asr oxiridan Rim davlati respublika deb yuritila boshlangan. Lotinchadan tarjima qilinganda «respublika » so‘zi «xalq ishi, umumiy ish» degan ma’nolarni anglatadi («res» - ish, «publika» - xalq). Xalq majlisi patritsiylardan ikki kishini bir yil muddatga hokim qilib saylagan. Ular konsullar deb atalgan.
Badavlat odam turli yo‘llar bilan saylovchilarni o‘z tarafi ga og‘dirib, bepul tushlik uyushtirishgan, sovg‘a-salom tarqatishgan va
shunga o‘xshash ishlarni amalga oshirishgan. Saylov kuni konsullikka o‘z nomzodini qo‘ygan badavlat kishilar «kandida» deb ataluvchi oq-harir libos kiyib olishgan. Hozirgi «kandidat», ya’ni qandaydir lavozimni egallashga harakat qiluvchi nomzod shaxs ma’nosini beruvchi so‘z ham «kandida»dankelib chiqqan. Oq rang nomzodning vijdoni ham uning libosidek beg‘ubor va pokiza bo‘lishi kerakligini bildirgan Senat mamlakatda katta hokimiyatga ega bo‘lgan. Birorta ham qonun Senatda muhokama etilmasdan turib, Xalq majlisi tomonidan qabul qilinmasdi. Asosiy mansabdor shaxslar - konsullar esa bevosita davlatni boshqarar edilar. Qadimda eng tajribali va hurmatli kishilar Senatda o‘rin egallagan bo‘lsa, vaqt o‘tishi bilan konsullar hech bir saylovsiz Senatda o‘rin egallab oladigan va uning umrbod a’zosiga - senatorga aylanadigan mavqega erishdilar. Urush boshlangan taqdirda yoki xalq qo‘zg‘oloni ro‘y berganda diktator va uning o‘rinbosari - qo‘shinlar boshlig‘i etib tayinlanardi. Diktator cheklanmagan hokimiyatga ega bo‘lgan. Ammo u hokimiyatda olti oydan
ko‘p tura olmas edi. Yunonlarning dengizdagi sayohatlari haqida ma’lumot bering.

Другие задачи с этого варианта

1 2

Книга: Tarix fanidan imtixon savollariga javoblar 6 sinf
Билет/вопрос: №24

"Test-Uz.Ru" © 2014-2024. Информационный портал для школьников, абитуриентов, студентов и учителей

О сайте | Обратная связь