Davlat shakllari deganda nimani tushunasiz?

Davlatlar tuzilish jaxatidan oddiy (unitar) va murakkab (federativ, konfederativ)
* meros mol-mulkning qo‘riqlanishiga
doir chora-tadbirlar ko‘radi;
* hujjat nusxa va ko‘chirmalarning
to‘g‘riligini shahodatlaydi;
* hujjatning to‘g‘ri tarjima
qilinganligini shahodatlaydi;
* hujjatlardagi imzoning haqiqiyligini shahodatlaydi;
* ко‘chinas mulk sotib olinganligi haqida guvohnoma beradi;
* fuqaroning tirik ekanligi faktini tasdiqlaydi; fuqaroning muayyan joyda ekanligi faktini
tasdiqlaydi; fuqaroning fotosuratda aks ettirilgan shaxs ekanligini tasdiqlaydi; hujjatlar taqdim
etilgan vaqtni tasdiqlaydi;
* pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni depozitga qabul qilib oladi;
* hujjatlarni saqlash uchun qabul qilib oladi;
* pul to‘lash uchun cheklarni taqdim etadi va cheklar bo‘yicha pul to‘lanmaganligini
tasdiqlaydi. Notarial harakatlarni amalga oshirilayotganda fuqaro va mansabdor shaxslar
tomonidan qonuniylik buzilgani aniqlanganida tashkilotlarga, prokurorga xabar qiladi. Tarafl ar
taqdim etgan bitimlarning mazmunini, asl maqsadga mosligi va qonun talablariga zid
kelmasligini tekshiradi. Jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish, terrorizm va
ommaviy qirg‘in qurollarini tarqatishni moliyalashtirish bilan bog‘liq notarial harakatlar
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni maxsus davlat organlariga taqdim etadi.
2. Madaniy yodgorlikka zarar yetkazish.
Davlat muhofazasiga olingan tarix yoki madaniyat yodgorliklarini qasddan nobud qilish,
buzi ularga shikast yetkazish shunday harakatlar uchun ma’muriy jazo qo‘llanilganidan keyin
sodir bo‘Isa eng kam oylik ish haqining 30 barovarigacha miqdorda jarima yoki 3 yilgacha
ahloq tuzatis yohud 6 oygacha qamoq bilan jazolanadi. (JK, 132-modda).
bo‘lishi mumkin.
Unitar davlatda butun bir mamlakat miqyosida umumiy tizimga ega bo‘lgan qonunchilik ijroiya
va sud idoralari bo‘ladi.
Unitar davlatning belgilari:
- yagona konstitutsiya, yagona qonunchilik tizimining mavjudligi;
- yagona armiyaga ega bo‘lishi;
- yagona pul birligi amal kilishi.
- Tarkibiy kismlar ya’ni ma’muriy-hududiy to‘zilmalarga o‘ulinishi;
- Barcha ma’muriy hududiy birliklar uchun umumiy bo‘lgan solik va kredit
siyosatining joriy kilinganligi;
- Yagona fuqarolikning mavjudligi.
Davlatning tuzilishi shakli uning ma’muriy-hududiy tashkil etilishidir. Unitar -
lotincha so‘z bulib, oddiy, yagona degan ma’noni bildiradi.
Unitar davlatdan farkli ularok federativ davlat murakkab davlat to‘zilmasi xisoblanadi.
Federativ davlat bir necha davlatning birlashuvidan hosil bo‘ladi. Ularning sub’ektlari shtat ulka,
respublika, amirliklar deb atalishi mumkin.
Federatsiya sub’ektlari o‘z ma’muriy, huquqiy bulinmalarga ega. Ushbu davlatlar o‘zaro
birlashgandan keyin federatsiya a’zolari xisoblanib asosiy hokimiyat federatsiyasining markaziy
organlariga beriladi.
Federativ davlatning belgilari quyidagilardir:
- Federatsiya hududi uning sub’ektlari, hududi yirindisidan iborat bo‘ladi;
- Oliy qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyati federal davlat idoralariga tegishli
bo‘ladi;
- Federatsiyaning umumiy konstitutsiyasi uning sub’ektlari va federatsiyaning
o‘zi urtasidagi huquqiy munosabatlarni belgilaydi.
Qonun chiqaruvchi organlar Konstitutsiyasi sud organlari ijro etuvchi organlar umumiy
xudud oliy qonun chiqaruvchi organ Vazirlar Mahkamasi oliy sud federatsiya konstitutsiyasi
ikki palatali parlament
- Federatsiya sub’ektlarining har biri aloxida o‘z Konstitutsiyasi o‘zlarining oliy qonun
chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyati organlariga ega bo‘ladi;
- Federatsiya oliy qonun chiqaruvchi idorasi odatda ikki palatali bo‘ladi. Bunda yukori
palata federatsiya a’zolarining manfaatlarini ifoda etadi.
Hozirda jaxonda yigirmatadan kuprok federativ davlatlar mavjud. Federatsiya va uning
sub’ektlari urtasidagi munosabatlar har doim ham ijobiy bulavermaydi. Buni tarkalib ketgan
Sovet ittifoki, Chexoslavakiya, Yugoslaviya kabi federatsiyalar misolida kurishimiz mumkin.
Konfederatsiya (lotincha - ittifok, uyushma) - suverentiteti va mustakilligini saklab kolgan
holda biror-bir maksadga erishish uchun birlashgan davlatlar ittifoki.
Davlatlar u yoki bu maksadni ko‘zlab, o‘z suverentiteti va mustakilligini saklagan holda
birlashishlari ham mumkin. U holda bunlay ittifok konfederatsiya deyiladi. Konfederatsiyada
yagona xudud yagona fuqarolik bulmaydi. Har bir davlat xalkaro huquqning teng huquqli
sub’ekti bo‘ladi.
Konfederatsiya belgilari quyidagilardan iborat:
- Mustakil davlatlar muayyan maksadlarga erishish uchun birlashadi;
- Konfederatsiya mustaxkam bulmagan to‘zilma;
- Yagona xudud mavjud bulmaydi (konfederatsiyaning hududi uning a’zolari
bo‘lgan davlatlar hududidan tashkil topadi);
- Umumiy fuqarolik mavjud bulmaydi;
- Konfederatsiya a’zolari undan erkin chikish huquqiga ega boMadilar;
- Konfederatsiya a’zolari ittifok hokimiyati qonun hujjatlarini e’tirof etmaslik
yoki kullamaslik (nulifikatsiya kilish) huquqiga ega boMadilar;
- Konfederatsiya vakolatiga uncha kup bulmagan masalalarni xal etish kiradi;
- Konfederatsiya sarmoyasi uning a’zolarining ixtiyoriy badallaridan tashkil topadi.

Другие задачи с этого варианта

1

Книга: Davlati va huquqi asoslaridan imtixon savollariga javoblar 8 sinf
Билет/вопрос: №30

"Test-Uz.Ru" © 2014-2024. Информационный портал для школьников, абитуриентов, студентов и учителей

О сайте | Обратная связь